Lista kontrolna przed rozpoczęciem pracy w Niemczech

1. Znajdź miejsce pracy przed przyjazdem

Praca w Niemczech jest szczególnie ważna dla osób z krajów spoza UE, tak zwanych państw trzecich, ponieważ jest to warunek wstępny do uzyskania wizy. Dlatego jeszcze przed przyjazdem należy zorganizować sobie miejsce pracy lub miejsce kształcenia.

Osoby z UE, Norwegii, Islandii, Liechtensteinu lub Szwajcarii mogą szukać pracy również po przyjeździe. Warto jest jednak odpowiednio wcześnie zadbać o miejsce pracy w Niemczech.

2. Złóż wniosek o wizę

Narzędzie pomocne do orientacji 

Visa Navigator Federalnego Ministerstwa Spraw Zagranicznych (w języku angielskim)

Osoby przyjeżdżające do pracy w Niemczech z krajów Unii Europejskiej, Norwegii, Islandii, Liechtensteinu lub Szwajcarii nie potrzebują wizy.

Wszyscy inni muszą uzyskać wizę przed wjazdem do kraju. Istnieją różne rodzaje wiz w zależności od indywidualnych kwalifikacji i sytuacji życiowej.

Na przykład w przypadku wizy pracowniczej musisz posiadać kwalifikacje uznawane w Niemczech w zakresie zawodu i pracy w Niemczech. Ponadto wymagany jest dowód finansowania i dowód ubezpieczenia zdrowotnego.

3. Zestawienie ważnych dokumentów

Ważne dokumenty obejmują:

• Potrzebny jest dowód tożsamości: dowód osobisty lub ważny paszport. Jeśli masz dzieci, potrzebne są kopie aktów urodzenia.
• Często potrzebne są określone poświadczenia i świadectwa: zleć tłumaczenie aktów urodzenia oraz świadectw ukończenie szkoły, studiów, przyuczenia zawodowego i ich uwierzytelnienie. Sprawdź, czy i w jakim stopniu uznawane są Twoje kwalifikacje.
• Dla osób spoza UE / z krajów trzecich: wiza na wjazd do Niemiec.
• Ubezpieczenie zdrowotne w Niemczech jest z reguły ubezpieczeniem obowiązkowym. Ubezpieczyć muszą się na przykład pracownicy, studenci, stażyści i osoby samozatrudnione.
• Składki na ubezpieczenie zdrowotne i inne systemy zabezpieczenia społecznego są automatycznie potrącane z wynagrodzenia. 

4. Ubezpieczenie zdrowotne w Niemczech

Jeśli jesteś z UE lub EOG, zabierz ze sobą Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ).Jeśli tu pracujesz, nadal musisz wykupić ubezpieczenie w Niemczech. 

Dla wszystkich innych osób zalecane jest wykupienie ubezpieczenia zdrowotnego na podróż do Niemiec. Po przybyciu do Niemiec musisz wykupić ubezpieczenie zdrowotne, jeśli tu pracujesz. Z przyjemnością ubezpieczymy Cię w ramach ustawowego ubezpieczenia zdrowotnego. Umowę tego ubezpieczenia możesz łatwo zawrzeć przez Internet.

5. Organizacja zakwaterowania

Warto zorganizować miejsce pobytu przed przyjazdem do kraju. Potrzebny jest bowiem adres w Niemczech, aby możliwe było w ogóle zarejestrowanie się w biurze meldunkowym dla mieszkańców.

6. Rejestracja w biurze meldunkowym dla mieszkańców

W ciągu dwóch tygodni od przyjazdu do Niemiec i przy każdej przeprowadzce zgłoś się do miejscowego biura meldunkowego. Musisz wykazać stałe miejsce zamieszkania. Biuro meldunkowe wystawi zaświadczenie o zameldowaniu. Przechowuj to zaświadczenie w bezpiecznym miejscu.

Ważne: za każdym razem, gdy się przeprowadzasz, musisz również zgłosić swój nowy adres do biura meldunkowego.

Do zameldowania potrzebne są:

• Wizyta w biurze meldunkowym. Zwykle można umówić ją bezpośrednio online.
• Twój paszport (w razie potrzeby z wizą) lub dowód osobisty.
• Umowa najmu lub potwierdzenie od wynajmującego.

7. Uzyskanie identyfikatora podatkowego

Po zameldowaniu w biurze meldunkowym otrzymasz również swój identyfikator podatkowy, w skrócie ID podatkowy.

W zależności od dochodu i sytuacji rodzinnej urząd przypisze Cię do odpowiedniej klasy podatkowej. Podatek dochodowy i, w stosownych przypadkach, podatek kościelny są automatycznie potrącane z wynagrodzenia. Na koniec roku musisz złożyć deklarację podatkową. 

Wskazówka dotycząca rozliczenia wynagrodzenia

Wyliczenia płac w Niemczech: Każdy pracownik zatrudniony w Niemczech otrzymuje zestawienie swojego wynagrodzenia. Dokument ten może być określany na różne sposoby – jako rozliczenie wynagrodzenia, rozliczenie płac lub rozliczenie pensji. Pracodawca ma obowiązek wystawiać takie rozliczenie przy każdej wypłacie.

Wszystkie dodatki, potrącenia z tytułu obowiązkowego ubezpieczenia i podatków są również wymienione w tym rozliczeniu. Na przykład Twoje rozliczenie wynagrodzenia będzie zawierać następujące informacje:

• składka na ubezpieczenie zdrowotne
• składka na ubezpieczenie emerytalne
• składka na ubezpieczenie na wypadek bezrobocia
• składka na ubezpieczenie opieki długoterminowej
• podatek dochodowy
• podatek kościelny

8. Otwarcie konta w banku 

Otwórz konto w wybranym banku. Twój pracodawca potrzebuje numeru konta, na które będzie przelewać wynagrodzenie. Bank potrzebuje przy tym wspomnianego zaświadczenia o zameldowaniu. 

9. Podpisanie umowy o pracę

W Niemczech powszechna jest pisemna forma umowa o pracę. Podpisz umowę i przechowaj jej kopię w swoich dokumentach. Twoja umowa o pracę zawiera dane Twoje i firmy, w której pracujesz, datę rozpoczęcia pracy, okres obowiązywania, okres próbny, miejsce pracy, opis stanowiska, dane dotyczące wynagrodzenia, godziny pracy, okresy wypowiedzenia oraz układy zbiorowe i uzgodnienia firmowe.

Umowa o pracę musi mieć formę pisemną i musi zostać zawarta nie później niż miesiąc po rozpoczęciu pracy. Każdy, kto przyjeżdża do Niemiec z kraju trzeciego, potrzebuje już podpisanej umowy o pracę, aby móc ubiegać się o wizę. 

10. Uzyskanie numeru ubezpieczenia społecznego 

Najpóźniej w momencie podjęcia pierwszych czynności w Niemczech automatycznie otrzymasz numer ubezpieczenia w ramach ustawowego ubezpieczenia emerytalnego. Ten numer jest ważny dożywotnio. Nie musisz się zatem o niego martwić. Twój pracodawca może w każdej chwili pobrać numer ubezpieczenia elektronicznie z ubezpieczenia emerytalnego. 

11. Zezwolenie na pobyt dla obywateli państw trzecich

Jeśli pochodzisz z jednego z tzw. państw trzecich , potrzebujesz wizy, aby wjechać do Niemiec, a także dokumentu potwierdzającego prawo do pobytu na terenie Niemiec, na przykład zezwolenia na pobyt.

Aby ubiegać się o zezwolenie na pobyt, zazwyczaj potrzebujesz następujących dokumentów:

paszport, wiza, umowa najmu, umowa o pracę, ubezpieczenie zdrowotne, potwierdzenie zameldowania, w razie potrzeby potwierdzenie dysponowania środkami finansowymi.

12. Dowód niektórych kwalifikacji zawodowych 

• W zależności od branży i pracodawcy może być konieczne uznanie Twoich kwalifikacji zawodowych.Pomocne informacje są dostępne na stronie: https://www.anerkennung-in-deutschland.de/html/pl/czym-jest-uznanie.php
• Jeśli pracujesz na przykład w przemyśle spożywczym, potrzebujesz również specjalnych zaświadczeń, takich jak szkolenie w zakresie higieny w przemyśle spożywczym. Twój pracodawca musi je zorganizować.

13. Integracja/kontakty

Przydatne linki podczas podróży do Niemiec:

• Working and Living in Germany - German Federal Foreign Office
• First steps in Germany – Federal Office for Migration and Refugees ( First steps in Germanys
• Immigrants from the European Union – Federal Office for Migration and Refugees (BAMF)
• Living, studying and working for people coming from other countries - Federal Employmet Agency Germany
• Page for skilled workers (make-it-in-germany.com)